OLAC Record oai:paradisec.org.au:KK2-0265

Metadata
Title:		Htingnai labau (History of the Htingani area)
Access Rights:		Open (subject to agreeing to PDSC access conditions)
Bibliographic Citation:		Keita Kurabe (collector), Keita Kurabe (depositor), Laja Zau Ra (speaker), 2019. Htingnai labau (History of the Htingani area). X-WAV/MPEG/XML. KK2-0265 at catalog.paradisec.org.au. https://dx.doi.org/10.26278/5fa2c96e5463d
Contributor (compiler):		Keita Kurabe
Contributor (depositor):		Keita Kurabe
Contributor (speaker):		Laja Zau Ra
Coverage (Box):		northlimit=27.331; southlimit=23.137; westlimit=95.335; eastlimit=98.498
Coverage (ISO3166):		MM
Date (W3CDTF):		2019-12-29
Date Created (W3CDTF):		2019-12-29
Description:		Transcription (La Ring) Ndai Myen mung hpe e Taung Dan ngu hte Myo Nay ngu upade lahkawng garan nna up ai. Re shaloi anhte ndai bum de anhte Jinghpaw ni hpe gaw law malawng Taung Dan i e bum upade rai nga le i e dai hte up ai. Ndai Myo de na gaw ndai shanhte hpe ahkun hkanse ni ga shadawn gaw upade aseik-apaing law law le i hte nga ai. Anhte Taung Dan ngu de gaw hpa upade nnga ai, ahkun ngu mung nnga ai. Laning mi rai yang she htinggaw langai mi lap manga sha hta ai. Hkauna kade pa ai htu tim ahkun nnga ai eain hkun ywar hkun ngu hpa nnga ai anhte Taung Dan ni ngu de gaw. E re shaloi gaw ndai Hopin kaw naw htaw ra lahtaw de gaw Mogaung myo nay i rai nang de gaw Monyin rai re hku rai nga e dai hku na shanhte ginghka da ai rai ma ai. Rai yang gaw ndai Htingnai ga ngu kaw gaw anhte moi shawng du hkrat wa ai aten hta ndai kaw gaw ndai Hkang amyu ni shawng lai hkrat wa ai hku re. Anhte chye ai nsang nga jang mu ma nmu dat sai le i anhte gaw. Hkang amyu ni shawng lai mat wa rai na de a hpang e anhte gaw ndai anhte Jinghpaw ni yu hkrat wa ai. Anhte Jinghpaw ni yu hkrat wa ai shaloi gaw ndai wanleng lam mung nnga ai le i ndai pa layang ndai sha re. Rai yang gaw ndai pa layang kaw gaw anhte Jinghpaw ni gaw hkali hkrit nna ndai pa layang de nau nnga ai da. E bum de hkrai hkrai yi hkyen sha na nga rai na hpang e ndai English wa du nna she ndai walang lam bai hpaw jang she i ndai hkan Myo nga na nga mat wa ai rai nga yang gaw ndai Monyin ginwang ndai Mogaung ginwang ngu na shamying ai gaw ya English prat English du ai hpang shamying ai re. Moi gaw ndai Jinghpaw bum du ni i ndai shara kaw gaw ndai kaw gaw hkrak tsun yang ndai kaw gaw Lagyen bum du ni up ai. Ndai wo ra ya wo ra Sinbu de sa wa ai lam i e ndai ya na wo ra Gugut de sa wa ai mawdaw lam nga ai e dai kaw na wo ra lahta de gaw Maran Laika du ni up ai ndai shara hte kaw gaw. E shing rai na nang ndai pa layang hpe ka-ang hkup nang maga de kaga du ni le i e dai hku na garan nna up da ai rai nga. Pa layang ni hpa ni nya ni ma hkra mung yawng anhte Jinghpaw du ni up da ai shara hkrai hkrai rai nga. E dai kaw she hpang e gaw ndai Myen Sam ni i Sam ni ndai Sam hkyeng ngu ndai ni bai du lung wa re shaloi gaw ndai Sam hkyeng ndai ni a labau mung tsun yang gaw loi mi gaw yak ai Sara e. Shanhte gaw ya ndai nang kaw nga ai Sam hkyeng nga shanhte Sam hkyeng nga gaw ya ya she re maning moi ning gaw "Shan Kalay" nga rai ma ai. E dai rai moi shawng de gaw "Shan Bamar" nga na sha nga ai rai nga. Ndai gaw moi ndai arai Yudaya (Thai) hpe e ndai Myen ni sa gasat ai shaloi e dai shaloi e ndai Ayudaya ngu ai myo hpe ndai Myen ni sa gasat nna dai kaw nga ai masha ni yawng nang magawn wa na Myen ni shanhte mayam yam tawn ai le. E dai ni she ndai English ni du wa re shaloi gaw "Masha hpe mayam nmai yam ai i rai jang yawng lut lat ra ai" nga. Dai shaloi gaw shanhte hte shanhte dai hku na tinang chye marai na nga na dai shaloi gaw ndai ja hpe madung dat nna jai lang ai ten re da. Rai nga yang ndai Mali hka ndai hku na ja tam sha lung wa wo ra maga rai yang wo ra Uru sengmaw de lwi ai uru hka ngu ai i e dai hku dan rai na lung wa na anhte Jinghpaw mung kaw du mat wa ai ndai Sam hkyeng ndai ni gaw. Anhte Jinghpaw mung kaw du rai jang gaw shanhte gaw lut lut lat lat nang kaw gaw Jinghpaw du ni mung "Hkum galaw nang kaw hkum nga" nnga ai. Shanhte mung e shanhte hte rau sha woi nga rai na atsawm akawm rai na nga ai. Dai she ndai ni wa loi mi ndai Jinghpaw hpe roi sha wa ai le i. Shanhte gaw le kaw na ndai sun wang kum ai mare kum ai lai kyang wa nang kaw shanhte wa lang ai. Nang kaw na Jinghpaw du ni gaw dumsu nga hpe ndun ai nrem ai dat tawn ai. Rai jang she e ndai dumsu nga ni gaw ndai ni gaw shanhte sun ni hkauna ni sha wa jang gaw i rim la kau ya. E sat sha kau ya rai amyu myu rai jang gaw Jinghpaw du ni hte bai gasat wa rai she yawng le Kahta Naba ngu ai kaw du hkra yawng atsai awai gasat kau ai rai nga. E dai kaw na anhte ndai Myen mung e le Kahta Naba wo ra kaw na nang de Jinghpaw mung ngu na shamying da ai re. Raitim ya hpang e shang lawt bai lu jang gaw le ra Namsi Awng kaw nna dai kaw na she Jinghpaw mung ngu na bai masat da ma ai. Dai gaw anhte Du Sama wa e masat da ai re da dai wa tsun da ai re da. Rai na she ndai Sam hkyeng ni gaw anhte Jinghpaw du ni kaw i "E du e na shara kaw anhte hkauna htu na i, anhte mare de na nang kaw ahkun sawng na" nga nna shing nga na ahkang hpyi nna Jinghpaw du ni mung "Mai ai lo" ngu nna hte shanhte e Sam hkai ngu i shing ngu shamying na mare de da shangun ai re kaw na yawng nang yawng hkren dai hku re da. Anhte ma ni na ai le i e dai hku rai na nga mat wa ai ya gaw ndai shanglawt lu ai hpang rai jang gaw kaning bai rai wa ni nga yang yawng mahkra gaw ahkaw ahkang maren sha i rai na nga wa ai hku rai yang gaw hpaji madang mung maren sha rai yang gaw shanhte ni gaw grau nang lawu ga de grau shawng chye chyang ai ni re majaw gaw hpaji mung shanhte shawng chye wa le i. Rai jang anhte Jinghpaw mung kaw gaw yawng atsuya du nga na galaw ai kaw gaw Jinghpaw ni hte gayau gaya dan du rai na wa nga mat ai. Rai jang she ya hpang e gaw shanhte wa ndai pa layang hte ma hkra gaw anhte Sam hkyeng ni de ai re. Dai majaw ndai pa layang ma hkra gaw anhte Sam hkyeng ni a "Shan Kalay Pyi Nay" i htu htaung ya nga na kalang mi tsun lai wa. Dai wa atsuya kaw nna "Anhte Myen mung kaw Sam mung lahkawng nmai nga ai i nanhte Sam mung nga ai nang kaw Jinghpaw mung kaw Sam mung ngu na nmai de ya ai hpang de galoi hkum tsun" ngu na pat kau ai. De hpang e ya maning ma ning hkan kaw na e bai rai wa jang gaw Sam hkyeng "Shan Ni" ngu na bai shamying i. Rai yang gaw ya gaw tsun ga nga jang gaw ndai shanglawt hpe nang atsuya hpyen la ni hte rau jawm gasat ndai ni gaw ndai hpe shanhte anhte Jinghpaw hku nga yang gaw shawng si gwi ran shatai ai le i dai shanhte ndai shanglawt hpe gasat ai kaw shawng de nna gasat ai bungli "Nanhte ya shanglawt gasat kau lu jang gaw ndai pa layang de ma hkra nanhte Sam hkyeng ni hpe masat ya na" ngu jang shanhte mung grai n-gun lu ai hku rai nga. Dan na rai taw ma ai rai yang gaw hkrak tsun ga nga yang gaw shanhte Sam hkyeng ni gaw ndai nang anhte Jinghpaw mung kaw i dan rai na Sam hkyeng mungdan ngu ai galaw na matu gaw mai ma nmai ai e bai nna anhte Jinghpaw ni mung mi kaw na nman hkra kawng hkaraw shara magup du ni i garan nna up tawn ai shara re. Rai yang ndai Htingnai ngu ai daw de gaw ndai anhte Jinghpaw ni a ya ya she Htingnai nga na shamying wa ai rai nga. Moi shawng nnan du ai Hkang ni lai mat wa ai hpang e Maru ni Maru amyu ni mung nang de wa du ai. Nang wa du na nang gara hku rai kun anhte Jinghpaw ni hte rau nga nna mat mat masai dai ni. Ya anhte ndai kaw Htingnai hkying ngu ai ndai Maru hkying re. Maru hkying re i? Um Maru hkying re. Ya Maru ni hpye mawn hpye ai nre i nhpye galu hpye ai le e ndai kaw koi yeng palawng hpun ai i dan re yawng nang kaw na ni mung shawng de gaw dai zawn rai na nga ya gaw hpye mawn mung nhpye wa masai lo nang hkan na ni hpye mawn hpye ai ni nau nnga wa ai le. Raitim dai htung hkying wa ndai bung hkaw hkaw ai mung nang sen sen rai di yawng ma hkra maru htung re. Maru ni wa nga nna Maru ni a lai la mat ai. Rai yang gaw anhte Jinghpaw ni ndai kaw ndai Htingnai ngu ai kaw e wa nga ai kaw gaw anhte ngai chye ai daram nga yang gaw ndai Mogaung kaw na Loi Yang bum ngu rai nga ndai wo ra bum kaw i Loi Yang bum ngu ai re ndai bum ndai. E ndai gaw htaw ra de rai jang htaw Sar Maw kaw htum ai re bum ndai. Sar Maw kaw na htum nna le de rai jang gaw le Kahta lahta kaw hpabaw she le dai Kahta lahta kaw htum mat ai rai sa ndai Loi Yang bum ngu ndai. Rai yang gaw ndai Loi Yang ngu ndai a bum nde mying gaw anhte ni ya na masa hku na sawn yu yang gaw jaw gaw ai njaw ai shamying da ai wa le i. Kaning nga na Loi Yang ngu na shamying ai nga yang gaw moi majoi sha-u ing ai shaloi htaw ndai loi ashe le "Yang" ngu gaw sagu le, sagu dinghkung ram loi mi yang re ngu loi mi yang re ngu ai lachyum Loi Yang. Loi mi yang re ai dai kra ai da e dai ngu na shamying da ai rai malu ai anhte ni. Raitim ndai majoi sha-u ing ai shaloi gaw dai ni hkan yu ai gaw nga gaw nnga ai le i raitim moi na ni tsun da ai maumwi ni wa le i e dai hku na tsun da re majaw nga na tsun ai rai sam ai. E re na ndai bum ndai gaw yawng nang bum baw bum mai ma hkra Jinghpaw du ni i nman hkra nang ndai pa layang ndai hpe mung ka-ang hkup rai wanleng lam kaw na wo ra maga de kadai du kadai du nga i yawng dai hku na nga hkrat wa ai rai nga. Rai yang ya ndai Htingnai ginwang ndai Monyin ginwang i ndai Mogaung ndai hte kaw na ndai bum kaw na du ni a mying htaw ra kaw Sar Maw kaw htum ai rai nga. Wo ra Sar Maw wo ra daw de gaw ndai Zi du ni up ai re ai e Zi ni nga ai Zi amyu ni nga ma ai i. Dai kaw na lawu kaw gaw Nhkum ni Nhkum du nga ai rai sa Nhkum ni nga ai. Dai kaw na she nang wo ra Pinpaw kaw na ndai maga de rai jang gaw Maran Laika ga ngu ai re. Moi shawng de gaw Maran Laika ni du up ai i ya hpang de she Nhkat Zau Gam ngu ai wa Taung Chauk wa galaw jang Nhkat Tract ngu nna bai galaw da rai nga ndai shara hpe. Rai na ndai le ya mawdaw lam waw kau masai ndai Sinbo de sa wa ai lam i ndai kaw na ndai lawu maga de gaw ndai Lagyen bum du ni nga ai. Lagyen bum du ni kaw na wo ra kaw Chin Hkau hka ngu ai langai mi ning rai lwi ai nga ai. E dai kaw na wo ra maga de gaw Kumba du ni Kumba du ni nga ai. E dai Kumba du ni a hte yep rai na lawu kaw gaw bai ndai arai Sai Ling du ni Sai Ling ni nga ai. Sai Ling ni kaw na lawu de gaw Nsen ni Nsen du ni nga ai. De lawu de gaw le de gaw Udi Kareng ga nga mat wa sai Udi ni le jahtum de gaw i. Udi ni hte Kareng ni nga mat wa le lawu daw de e dai dai de nang maga de nang maga de. Bum ndai wo ra maga de gaw wo ra maga de na ni hpe mung chye ai le i ngai raitim wo ra maga de gaw wo ra maga de gaw myu mi htaw ra daw de sha rai nga. Wo ra maga de na tsun ga nga jang gaw wo ndai bum ndai wo ra bum kawng wo ra maga de le i e dai maga de gaw Galang Lai ngu ai Nhkum ni nga ai. De lawu kaw gaw Woi Sau ni Woi Sau du ni de lawu kaw gaw Chyang Hkawng ni i de lawu kaw gaw bai Bum Tsit ni, de lawu kaw gaw bai ndai Dinggram ni, e dai kaw na gaw nang anhte Maran Laika ga bai rai mat sai. Wo ra maga de mung lawm ai hku nga ndai Maran Laika ga ndai gaw wo de le de grai galu hkra lawm ai. E shing rai na ndai Htingnai ngu ai daw ndai kaw gaw kadai wa shawng wa nga ai ngu ai hpe gaw ngai chyawm gaw ndum kau sai le i. Raitim anhte Jinghpaw ni nga mat wa ai gaw ndai kaw shawng nnan gaw anhte mi sha tsun ai Hkang ni nga lai mat wa ai. Hkang ni gara de du mat wa ai mung nchye mat nang kaw nnga anhte ni matsing shayang nnga sai. Rai yang gaw Maru mung loi mi nga lai mat wa Maru gaw ya ya anhte ni hte rau nga na htum mat masai. Dan re dai kaw anhte Jinghpaw ni gaw anhte Jinghpaw ni ndai Mali hkrang walawng ngu ai kaw masum tsa ning wo ra kaw htaw Mongolia de na yu wa na wo ra kaw wa nga mat ai da masum tsa ning ram. Anhte Jinghpaw ni tsun ai gaw Majoi Shingra ngu ai. Majoi shingra ngu gaw majoi mi nga taw mat ai shara hpe tsun ai majoi shingra ngu ai. E dai kaw na yu wa na ndai Mali hkrang walawng kaw masum tsa ning ram wa nga mat ai da. E dai kawn she ndai wo ra Sammung maga i wo ra maga de gaw Miwa ga wo ra hku rai yu mat wa law malawng re wo ra hku yu mat wa ai. Ndai wanleng lam mayan ndai gaw ndai pa layang hku nau nnga ai shanhte ndai bum hku yu wa ai wo ra maga jan shang maga de bum wo ra hku na yu mat wa ai. E rai na Kadu ni hte rau yu hkrat wa ai re da Kadu ni ya Kadu Kanan nga nga ai i e ndai ni. Ndai ni gaw ndai ni gaw Naw a matu anhte gaw Gam dai hku na yu wa ai rai sa. Dai she le ra ndai le ra ya nang kaw na tsun yang gaw jan shang hkran wo ra de i ya le ra shanhte a Kadu ni nga ai shara le ra de du mat wa sam nga gaw dai kaw she ndai shanhte wa ndai anhte hkoi ngu ai hka-yu le i hka-yu shadu sha ai. Dai gaw ndai hka-yu kawp gaw pyaw (kya) ngu nnga gaw i kya wa ai re gaw galoi mung ja taw nga dai wa kya wa ai baw rai na shadu nna she dai wa shadu taw nga yang gaw jan law mat. Anhte Jinghpaw ni gaw bai jau jau sha nna bai nga shara tam mat wa ai le dai bai rawt mat wa. Re she shanhte sha la rai na bai hkan nang yang gaw e langa hpun gaw grat grat rai na lam waw mat wa ai anhte Jinghpaw ni i e dai lam waw mat wa ai she langa hpun gaw ya grat di jang tsaw wa ai re gaw tsut tsut rai "E ndai ndep sai langa hpun pyi ndai ram prut sai mi gaw" nga na dai kaw du ai gaw du nan ai gaw nan rai Kadu Kanan ngu shamying da ai ndai Kadu ni hpe. E ya gaw Myen Sam zawn zawn hpa zawn zawn raitim maning gaw shanhte Kadu ni poi galaw ma ai. Poi galaw ai kaw anhte Jinghpaw ni hpe shaga ai. Rai na moi ning ya kade ning shaning wa rai wa sai i dai arai Kasung kaw na manau kaba kaw e dai le Kasung kaw manau nau ai shaloi Kadu ni shanhte shat lit hte rai na "Anhte Kadu ni mung anhte Wunpawng Jinghpaw hta lawm ai ni rai ga ai majaw anhte hpe mung i Wunpawng hta shalawm la mi" nga na wa shang na dai shani kaw na e Jinghpaw Kadu Jinghpaw Kanan ngu na shamying da ai kalang mi bai shamying hkrum ai ni re Kadu ni. E dan re re law ndai Htingnai ga ngu ai daw de gaw. Htingnai ngu na shamying ai mung kadai shamying ai re mung bai nchyoi kau sa rai yang gaw ya ndai hkalup hpung ni gaw bai ndai daw hpe Htingnai daw ngu na hkalup hpung ni gaw dai daw garan nna i Htingnai daw nga na tsun nga ma ai. Htingnai ngu gaw mi kaw na nga ai shanhte moi na ni i tsun da ai. E dan re re law ya ndai ga gaw. Rai yang gaw maumwi ngu ai daw hte seng nna gaw anhte kaga ni ngai mung chye mi gaw chye ai le i chye tim tsun mat wa ai gaw gabaw hte gamai ngu ai bung ra ai re. Dai nbung yang gaw lachyum nnga ai. Rai yang gaw anhte moi na salang ni tsun mat wa ai hte maren nga jang gaw ndai anhte Jinghpaw ngu ai ndai gaw chying kaw na hpaw pru wa ai. Ya anhte chyum laika kaw na jahkrak wa yu ai shaloi gaw dai Noa sang hpaw i e dai kaw dai kaw na hpaw pru wa ai hpe anhte Jinghpaw ni a maumwi gaw dai majoi sha-u ing ai shaloi Marau Chyingtawt ngu kaw rawng ga ai nga re gaw. Jinghpaw ni a maumwi Marau Chyingtawt ngu ai kaw rawng nna dai kaw na ndai shanhte ga hkyet rai lamu ga kang sai kun hkraw sai kun nga na uhkru e dat ai. Shawng nnan u hka e dat yang u hka gaw i si taw ai mang ni hpa ni sha nna nan rai bai nwa rai na uhkru hpe dat rai yang gaw tsan lun lap ni di hpai nna wa wa ai nga. Ndai gaw Noa a sanghpaw li kaw na maumwi hte bung ai anhte Jinghpaw ni hkai ai le. E dai re ai majaw anhte Jinghpaw ngu ai mying gaw dai chying kaw na hpaw pru wa ai Jinghpaw. E dai Wunpawng law hpa law nga ai tim de a hpang shamying mat wa ai dai hku re. Dai kaw she ndai Noa a kasha ni gaw la kasha ni masum re gaw i la kasha ni masum re gaw. Anhte ya maumwi kaw hkai ai kaw lawm ai gaw shan chyang Gam ngu ai wa gaw Gala a matu Gala na kaji i nga, shan hkyen Naw ngu ai gaw Miwa na kaji, shan htoi la ngu gaw ai anhte ni i yawng a kaji nga na bai hkai ma ai gaw. Shaloi rai jang she dai Noa a kasha ni masum i dai hhte nga ai dai hte hpe nga ai rai jaw ai ngu hku na chyum laika kaw na hte jahkrak yu shaloi dai hku sa wa ai. Rai yang gaw anhte Jinghpaw ni a kaji gaw shan htoi la nga dai ang wa ai le i. Rai yang gaw dai kaw na hpaw pru wa ai hpe anhte gaw Jinghpaw ngu na tsun ai re da. Rai na she ya anhte ndai Jinghpaw ni hpe e anhte mi kaw na anhte Jinghpaw ni ndai Wunpawng myu ni nga na anhte mying nga chyalu lu chyalu re. Nga chyalu re she Kachin ngu ndai Myen ni shamying kau ai rai sa. Ndai gaw kaning re kaw na Kachin nga pru wa ai i nga yang she moi gaw nang ndai Jinghpaw mung de gaw ndai Myen ni nlung ai le i grai tsan hkat ai hku rai nga. Rai yang gaw ndai Jinghpaw mung e shanhte Mali hka hku de "Myit nyar de nga ai hpabaw amyu kaning re amyu re kun" nga ndai Myen hkaw hkam ni i masha dat ai. Wa yu ai shaloi gaw hpabaw poi mi galaw taw ma nchye ai gaw Jinghpaw ni mung e moi kaw na ka manawt taw ai sha mu ai da. E rai yang gaw wa tsun yang gaw "Bar lu myu le mati bu" nga ai hku rai nga i. "Ka nay dar bae myin del" nga jang "Aw Ka-chin amyu" ngu nna shamying ai da. Rai yang hpang e bai langai bai dat ai shaloi gaw shanhte lung yang gaw jawm htim wa ai hku nga anhte Jinghpaw ni gaw. Jawm htim kamu wa le i sat na zawn rai wa ai dai re le ra wa gaw "E Ka-chin nay tuu del Ka-chin lu lu pa wine pyi ma yan mu del" nga i. Dan na ndai chyahkrau ni ma jawm htim wa re gaw i e dai chyahkrau hte bung ai Ka-chin nga dai mung Kachin sha rai sa. E re jang gaw hpang e gaw ndai Gahkyeng du wa i e dai Gahkyeng ngu gaw htinggaw mying she re gaw, e dai wa hte bai Myen du ni hkrum ai shaloi shachyen jang "Anhte Gahkyeng amyu re lo" bai ngu ai da. "Gahkyeng amyu re lo" ngu ai nga e dai kaw mung Kachin de e bai pauk mat rai na dai Kachin lu myo ngu ai dai Myen ni shamying da ai rai nga. Rai yang gaw ya nkau mi gaw ndai sasana sara kaba ni e shamying ai nga na me nga ai nre. Sasana sara ni gaw Myen mung kaw du jang Myen ni hte sha shawng hkrum ai. Rai yang gaw "Ndai de nga ai kaning re hpabaw amyu" ngu rai jang Kachin lu myo nga jang shanhte mung dai Kachin sha re e dai hku re. Re majaw ya anhte ni ngai hku nna gaw ndai hku anhte a Kachin ngu ndai gaw hpyuk nan hpyuk kau ra ai hku re (mani let). E manang wa shamying tawn ai mying re mying pa nlu ai amyu ngu ai zawn tai wa ai. Dai kaw mi kawn anhte Wunpawng Jinghpaw nga na i mying lu chyalu sha re htaw kaw na mying nga chyalu i dan re re. Ra na she Wunpawng wa ngu ai a kasha Pawng Yaw ngu ai gaw anhte Jinghpaw ni ya Jinghpaw law Maru Lashi Azi Hkanung Rawang nga na nga ai gaw i rai yang gaw ndai anhte Jinghpaw nga na san san nga na bai nga hkrat wa ai nye a kaji gaw Pawng Yaw ngu ai wa re da. Pawng Yaw ngu ai wa dai gaw Wunpawng a kasha Pawng Yaw ngu ai wa re da. E dai Pawng Yaw ngu ai kasha ndai gaw Wahkyet Sunghkung Magam ngu ai nga ai e dai Wahkyet Sunghkung Magam ngu ai kaw na she anhte Lahtaw law Lahpai law hpa law nya law nga ai mying bai mying wa ai rai sa. Dai kaw gaw ndai Wahkyet Sunggawng a Magam a kasha ni gaw La Ngam gaw Marip wa Kumja nga re. La Nnaw gaw Lahtaw wa Naw Lawn nga ai re. Dai kaw na La nla gaw Lahpai wa Daina La anhte Lahpai a kaji, rai yang gaw Tu gaw Senwa Tu Jawng dai gaw Labang a matu re ai. Labang a matu rai jang gaw Tang gaw Jaw Nsang Tang gaw ndai Maru Tangbau nga ni a matu rai sa. Jaw Nsang Tang nga ai a matu dai gaw dai gaw Tang a hpang gaw Yaw re gaw i. Yawng hkum yawng deng nga rai nga e ndai gaw Nhkum a matu. Yaw hpang gaw Hka, Hkashu hkasha nga na na yu nga le i Hkashu hkasha nga dai gaw dai Hka a matu rai na Hka hpang e gaw Yun nga ai re gaw. La Yun gaw hprup sumpra nga i. Dai kaw na gaw Yun a hpang gaw Makying nga nga ai anhte Jinghpaw ni shamying hkrat wa ai le i. Makying ngu gaw Maran a kaji rai sa "Maran wa Kying nang" nga. E dan nga na shamying hkrat wa ai re anhte dai Wahkyet Sunggawng a kasha ni kaw na she Maran law Lahpai law Lahtaw law Nhkum law Marip law dai kaw law law dai wa kasha kaw na lu ai mying re e dai hku re. Dai kaw nna gaw anhte Lahpai Lahpai mung Lahpai ni hpan ma grai law ai dai kaw tinang manang htinggaw mying lu mat wa ai le. Dai kaw na Nhkum mung grai law ai tinang manang nga shara hta hkan nna ndai tinang dai mying lu mat htinggaw mying lu mat wa ai dan re. Dan re re raitim madung gaw dai Daina La she ashe wa a Singgawng magam a kasha ni hkrai rai nga ga ai e dan re re. De a lawu daw de gaw dai ya na zawn kadai mung kadai i "E ngai Nhkum wa rai nngai nga jang hpabaw hkum rai" nga yang gaw "E tsit hkum law" nga ai i nga ai i "Share hkum law" nga ai ni "Gam maja hkum law" nga hkum ni hkum ni grai law ai. Anhte Lahpai mung dai hte maren rai sa anhte Lahpai mung. Anhte gaw Praw Laja nga Lahpai rai nga ga ai anhte ni gaw Praw Laja nga ai Lahpai. Dai kaw nna gaw kaga ni grai law hkra nga ai Lahpai Lahpai baw. Dai kaw nna gaw ndai Lahtaw ni mung dai hte maren law ai i. Ya amyu law law nga na ginghka na htinggaw mying sha she ginghka na nga ai. Dai amyu wo ra amyu nga ntsun ai gaw Labang, Nbun Pisa nga ndai ni gaw shachyen ai shaloi "Anhte gaw Nbawn Pisa rai ga ai" nga jang Labang i rai sa rai yang gaw. Ya nang hkan e gaw Lashi e law nga Lashi Labya nga re ni ya ndai ngai shu wa ni gaw ndai ni gaw Miwa Labya nrai i? Rai nga, e ndai ni Miwa labya (mani let) ni rai nga ma ai. E dai Labya hkrai raitim dai Labya kaw na she Lashi gaida sa hta ai nga yang she "Ngai gaw Lashi Labya law Lashi Labya law" nga na Lashi Labya ngu gaw ndai ni Lashi ni kaw sa shang mat na re da. Rai yang gaw Lashi mi nga tim Labang re hku nga. Rai yang gaw ndai Miwa Labya nga ndai ni she moi ning ngai Myitkyina e nga nga ai shaloi Waimaw kaw moi na salang maumwi chye ai salang ni "Anhte ndai gara kaw na lakying ai kun anhte ni Miwa Labya ngu ai" nga na gawn ai shaloi Labang Tu ngu kaw na prat ai re da nanhte Miwa Labya ni le. Labang Tu a matu ni re da shing nga na hkai ma ai. Dai gaw maumwi gaw wo prup htaw prak zawn nga gaw nga na re le i raitim ngai na ai maumwi ni gaw dai ni rai rai rai nga. Rai na gaw anhte nang ya anhte ni nga mat wa ai ndai e nang sara ni rai nga le i Japan ni du rai na English ni bai up rai yang gaw Japan up ai mung masum ning English up ai mung masum ning dai kaw na shang lawt lu na Myen ni up mat wa ai lata ya daini nga yang gaw sanit shi hkawt rai wa sai. Rai yang gaw ngai gaw Japan du ai shaning shi lahkawng ning rai sai rai yang gaw Japan ga pyi tsawm ra chye ai gaw ngai anhte hkan e gaw layang kaw rai mat sai rai na Japan ni hte mung kanawn ai le i. Japan ga chyoi grai nyak ai re ngai matsing ai hte maren nga jang anhte hte nsen bung ai. Manai makai nnga ai e dai majaw anhte ni grai matsing mat ai she rai yang. Ya chyawm yawng malap kau sai e dan rai na Japan prat hte kaw gaw dai hku anhte ni mung hpa nchye ai e dai hku na sha nga rai nga yang she English bai du pru wa yang gaw e nbungli chyu chyu garu mat sa dai kaw na gaw. Japan ni mung kaduk chyu rawng mat English wa gap nna si ai gaw kade pa nnga na re kaduk rawng jang she "Htung" byin ai i. Rai yang gaw shanhte mung tsun ai madat yu yang gaw loi mi ndai aset-pyet mat wa ai zawn zawn hpa zawn zawn tsi mawan kaw na hkawt tsawmra mi yak mat wa ai hpang jahtum e gaw rai jang gaw ndai Htung byin i hpa rai rai na gaw ndai hkan na ni ndai hkan na Sam ni dai shaloi gaw wo ra Maing Hkun ngu ai kaw wo ra Ledo lam ngu ai i wo ra ndai Japan ni du ai hte English gaw hpa lamang nnga jang she hprawng wa na dai India Ledo ngu kaw atsuya Myen mung atsuya nga na wo ra kaw rung hpaw na wa nga mat ai gaw. English ni e dai hpe Japan ni gaw chye ai raitim Myen ni gaw nchye le English hkoi sai nga. E rai na dan rai na nga rai yang gaw ndai Ledo lam ngu ai ya nga ai i wo ra India de du ai lam wo ra wo ra wo Ledo kaw nna lam waw sai gaw English ni. Lam waw sa wa ai dai Japan ni chye ai dai e lam nwaw lu hkra lam ndai hkrang jang gaw anhte nloi na re ngu hku she nrai i e dai lam nwaw lu hkra nga na shanhte ndai peik su ai le (pat ai le) e Danai wo ra hkran mare Maing Hkun ngu mare kaw byu ha kaba wa dung nna dai kaw wo ra ni lam waw nlu hkra i. Raitim dai kaw gaw kaning bai rai a ni nga yang gaw anhte Jinghpaw la ni Jinghpaw la ni rai nga dai Ledo kaw she wo ra Nji bum nga hkan na Jinghpaw la ni dai kaw training sa la nna she "Muk Suu sanit" (jaugawng ladat) hte gasat ai da. Japan ni gaw wunawng wu wa le i wuhpung hte shanhte gaw hkawm wa sit kyaung hkawm wa ai nga jang gaw latsa lam i dai hku hkawm ai rai. Htaw ra ni gaw marai lahkawng masum rai dai shanhte e ndai ration jahkraw ngu ai galoi tim makret sha mai ai baw dan re gun nna she jaugaung ladat ngu ai rai nga jaugawng ni zawn zawn rai na nga hkawm. Wo ra ni lung wa ai nga jang gaw shanhte mung shanhte e htaung lan yay (kai chyan) gaw yawng nga ai hkrai re gaw i Japan lung wa ai nga mung she nna na i lam de gap. Wo ra ni gaw shanhte marai lahkawng masum sha re nga na gap rai yang Japan ni gaw lahkawng masum lau rap. Bai grai nga di gap nna hkan tam yu yang gaw hpa nmu mat shanhte gaw gap kau da nna hprawng mat hprawng mat rai. Rai she nang de gaw hkala ai law wa rai jang gaw dai de bai sit na nmai le i shawng de sa wa na lam mung yak sa wa jang mung loimi sit rai jang gap loi mi sit rai jang gap jang gaw e dan rai na Jinghpaw ni dai hku jaugaung ladat hte hkap gap jang she ndai lam waw ai kaw shanhte nmai sa jahkring kau ai le. Dai re nga yang wo lam waw ai ni mung ding yang waw kade nna yang gaw nang anhte Myen mung de waw bang wa sai gaw. Dai shaloi gaw Japan ni mung gara hku rai na e loi mi yak mat wa ai kun shanhte n-gun nrawng mat wa ai. N-gun nrawng mat wa rai jang gaw tsut tsut e gaw majoi mi sha hprawng hkrat mat wa ai e Myitkyina grupyin hkan majan mung nnga ai da. Majoi mi sha hprawng hkrat wa dai shaloi gaw anhte Jinghpaw ni Ranger hpyen la ngu ai English ni kaw training la nna i English hpyen la hku rai nga le. E pyi thu sit masa hku rai nga e dan rai na Japan gasat hkrat wa ndai Jinghpaw mung hte kaw gaw e anhte Jinghpaw ni gasat hkrat wa hku rai nga English ni gaw hpang de she hkan nang shanhte gaw i. E dan rai dai shaloi mung ndai Sam ndai Sam hkyeng ndai ni gaw Japan kaw lawm ai re gaw. Anhte e gaw ning nga ai gaw "Nanhte Jinghpaw ni a kanu kawa English gaw wo England de yawng wa mat sai anhte a kanu kawa Japan ni she ya du ai" nga dai hku nga ai re gaw. Dai hku nga nna anhte Jinghpaw ni hpe dang sha ai le ndai Sam hkyeng ni le. Dang sha ai amyu myu rai na mare hkan nat u wa ni gap sha hpa rai rai dan rai na dang sha taw nga ai English bai hprawt rai jang gaw e Japan ni hprawng mat wa jang gaw shanhte gaw nmai sai gaw. E dan re dan re re rai yang gaw dai kaw na gaw bai ndai gasat hkrat wa ai ndai wo ra Namsi Awng ngu ai lai rai na Jinghpaw hpyen la ni i Japan ni hpe gasat hkrat wa ai. Lai re kaw gaw dai Sama wa hpe wo ra Namsi Awng mare lawu na Sam mare langai mi kaw Japan ni hte rau hprawng hkrat wa Sama wa Japan Wundawk nga na nga ai rai nga. Dai Japan hte rau yu wa ai dai Namsi Awng lawu na Sam mare langai kaw wa hkring ai. Ndai Ranger hpyen la ni gaw nang hkran nang hku na yu wa ai dai ni grai ni taw ai hpe Japan ni gaw chye ai. Chye jang she shana akatsi sha nga she rawt hprawng mat wa sa. Sama wa gaw Jinghpaw re nga yang shanhte gaw Jinghpaw hpe loi hkrit sai mu i shaloi gaw re nga yang she Sama wa e gaw yup taw nga ai njasu la ai sha shanhte sha hprawng mat wa ai. Shi gaw rawt yu yang she Japan ni nnga mat sa gara de hprawng wa re mung nchyoi rai na mau nga nhtoi htoi wa yang gaw dai Ranger hpyen la ni hprawt. Rai jang she shi hpe rim la e rim la jang she "E ngai mung nanhte hpe la taw ai she re gaw Jinghpaw she re me gaw" ngu bai rai sa shi gaw mung masa loi sai sai nga yang "Nanhte hpe la taw ai she rai yang" nga jang she ndai ni mung shi hpe gaw paw-sa-sa re le i. E shing di na majoi mi she i woi nga nna dai hku ginrawt hkrat wa yang she, dai kaw na she Sama wa hprawng swi le Awng San wa kaw e wa nga mat rap. E dai kade nna yang Aung San wa English kaw kap rap re rai nga. Sama wa hpa sa tsun kau rai kun gaw nchye sa e rai yang gaw kade nna rai yang gaw e Aung San wa English kaw kap rai yang gaw Japan bai nhtang gasat na hku rai mat wa rai yang she hpa nna sa dai lapran mung kade gasat ai lam nnga ai le i. Nnga na gaw dai yu wa yu wa rai nga yang gaw dai le Kahta ga Naba wo ra kaw du mat wa jang she English du ni gaw "Gai Jinghpaw ni nanhte nanhte tar-won-chye sai (lit ngut sai) nanhte Jinghpaw mung gaw nanhte yawng gasat nna dang la sai re majaw gaw nang kaw na gaw le lawu de gaw Myen ni a lit sha rai sai, nanhte Jinghpaw ni wa mayu ai ni yawng wa lu ai" ngu jang she dai Kahta Naba kaw na dai Ranger hpyen la ni yawng wa mat ai. Le de gaw Myen ni a lit rai sai e dai kaw na kade nna yang she dai Japan mung kaw anumyu bawm hkrat mat sai mu i. Shaloi jang gaw dai kaw gaw Myen ni gaw Japan hpe ngasat sai yawng i lata sharawt mat wa sai. E dan rai na dai kaw na gaw majan gaw dai kaw ngut mat ai hku rai malu ai. E dan rai na nga lai wa sai anhte a maga i dai kaw mi gaw English ni bai wa up nna masum ning nga ai shaloi she bai Aung San wa bai shanthe ni Myen ni hkrai hkrai England de shanglawt sa hpyi. "E nanhte Myen mung kaw gaw taung-paw-dar i ndai lu myo nge amyu kaji ni bum masha ni grai nga ai, dai ni yawng a myit hkrum daw dan ai laika pa nlawm yang gaw anhte njaw lu ai" ngu dat jang she Aung San wa gaw gara hku nga i nga yang htaw anhte bum ga hkan she bum ga nga yang gaw Myitkyina hkan rai nga le i e dai hkan e "Taung paw dakyat, byant dakyat" yawng shang lawt akyu hpe maren sha hkam sha na re shang lawt la saga" nga na hkan tsi yung hkawm mat wa ai. Tsi yung hkawm at wa rai yang gaw dai kaw gaw Myen ni mung chye English ni mung "Myen mung hpe shang lawt jaw kau na anhte mung daw dan kau sai rai i" rai jang she anhte Jinghpaw ni hpe gaw dai Manhkring kaw htaw Myitkyina Manhkring kaw dai kaw Jinghpaw salang ni yawng shanhte kam mai ai salang ni hpe i shaga la nna "Gai nanhte Jinghpaw ni gaw Myen ni hte rau shanglawt hkum la anhte English ni shi ning naw up na" nga na tsun ai. Shaloi Sama wa gaw "Shi ning ting?" nga shaloi she nang Kamai kaw dung ai Wundawk Nawt ngu ai e ndai wa gaw rawt ngoi "E nanhte shi ning nau na dum yang manga ning sha la mu, manga ning a laman e nanhte Jinghpaw ni hpe e mung up sha ai hpaji yawng mahkra sharin ya na shing di na yawng lamu ga jarit i yawng rai nna mungkan e matut da ya na, nanhte Jinghpaw ni hpe anhte English ni grai kumhpa kaba jaw ra ai hpa nchye jaw ai Jinghpaw mung ngu ai masat da ya na" nga na tsun ai. Sama wa Myen num la re majaw myen kaw kap nna nhkraw ai nhkraw ai. Rai nna she dai kaw gaw English ni gaw dai shani dai kaw salang ni hte dan nga jahkrum rai yang gaw dai Wundawt Nawt wa bai shing nga na tsun rai jang gaw Wabaw Zau Rip shanhte English prat na janmau lu ai ni wa rai nga ma ai le dai wa hpa nchye myit ai hku rai nga Sama wa jawng pa nlung yu ai wa a ga madat mat ai. E Wabaw Zau Rip she rawt ngoi rai na saboi ni lahtum lagaw bung pang di na she "Nanhte English ni anhte Jinghpaw mung up ai shaning kru shi ning jan sai, dai shaloi pyi nsharin ya ai hpaji mi ya manga ni hte sha sharin ya na nga lachyum nnga ai" ngu na she galaw wa sai gaw. Galaw rai wa jang she wo dai kaw na shi manang ni yawng mung "Re re" bai nga da. E dai rai rai yang gaw ndai Wilson ngu ai wa gaw le Yangon kaw na lung ai ndai Myen mung ting e Taung Dan hku na up taw ai du rai nga dai wa. Dai wa gaw "Nre ai nanhte Myen ni hte rau la jang ya hpang de nanhte Jinghpaw mung nga bai garan la na matu grai yak na re" nga na tsun ai. Sama wa "Gasat kau na moi mung gasat kau ai re" nga "Moi na Myen hte ya na Myen nbung sai" ngu na tsun ai raitim nlu tsun ai. E dai shaloi e atsawm sha tsun ai dai English ni shanhte myit galu galang anhte hpe "Myen ni hte rau nla ai Jinghpaw mung ngu ai mungkan de matut da ya na" nga na grai tsun ai. Dai kaw na gaw dai kaw na galaw kau re kawn gaw wo ra yan wa nna she htaw Myitkyina kaw bai shanhte English ni i dai hpyen du ni dai ni hte mung jahkrum she nrai i dai kaw gaw hpyen du Shan Lum ngu ai Jinghpaw dai gaw English ga grai chye ai da e dai wa hpe ga hti ai. "Gai ya ma ni na zuphpawng kaw i ai nbyin sai gaw ya nanhte ndai Jinghpaw mung munghpawm ginjaw ngu ai hpaw da na re" nga na GNG ngu ai wuhpung hpaw da ya ai. Dai le Danai de na salang langai Manmaw kaw na langai wo Chihpwi Lawhkawng de na langai Sumprabum htaw Putao de na e dai de na she nrai amat salang hkant ai hku na i mung up ai hkrang galaw nna ndai gaw Jinghpaw mung munghpawm ginjaw ngu hku na dai galaw nna she dai hpyen du Shan Lum wa hpe i "Nang gaw English ga grai chye re majaw anhte tsun ai hpe nang atsawm sha chye na ai" nga na she dai Shan Lum wa hpe tsun ai hku rai nga. "Myen ni hte rau hkum la nanhte Jinghpaw ni san san la na hku bawng tsun bawng mu" ngu nna galaw. E dai kaw Oak ka hta galaw ai gaw htaw Mayan kaw nga ai Kareng La Sahti wa ngu da mu ai gumhpraw lu ai. E dai Kareng La gaw ginjaw oak ka hta di na English ni gaw myit galu galang hte dai hku na shanhte hpe galaw ai. E dai she dai oak ka hta wa gaw wo ra ni matsun ai hte maren i "Gai zuphpawng bai galaw ga" nga na hpawng wa ai shaloi gaw program kaw dai nambat langai she nrai na i. Rai jang she "Ya nang English ni du ni gaw dai hku dai hku anhte Jinghpaw ni san san la na re Myen ni hte rau nla na hku tsun bawng ga tsun bawng mu nga na tsun ai" ngu na tsun ai shaloi she Sama wa rawt ngoi di na she "Nanhte Sammung ni a ga naw madat na i ya mung, le ra Gang Dau Yang kaw na Taung Oak mung Sammung masha, htaw Tang Hpre kaw na Taung Oak mung Sammung masha, mali re law shara nkau mi ngai malap kau nga nngai ndai ni yawng Taung Oak ni Sammung masha hkrai re, dai ni roi sha ai nchye i nanhte, ya mung dai Sammung ni a ga naw madat na i" nga na zuphpawng dai dai kaw hpyet kau ai. Rai mat sa rai jang she hpang e gaw gai Sama aw che Aung San wa Pinlong Sar Chyuk (Panglong Agreement) nga na shi gaw yawng mung ting hkan tsun la kau nna she dai shanglawt sa la na matu i yawng myit hkrum daw dan ai myit hkrum ai dai laika pa dai lu na matu Pinlon Sar Chyuk ngu ai dai galaw ai. E dai de shaga sai gaw dai shaga jang she dai kaw na salang ni bai "E anhte mung ga hkum sha gaw ga sadi la ga lo ya hpang de anhte gabaw gara kaw nchyoi tsun la mat na, ga sadi hkum sha gaw la ga" nga "Kaning ngu na la na rai gabaw gaw gara hku tsun na rai" nga shaloi "Shang lawt lu ai shi ning nga hte anhte kaga garan nna i anhte a mung anhte up na, dai hpe e nanhte Myen du ni myit hkrum yang gaw daini ta masat galaw ya mi, dai ngalaw ya jang anhte gaw Myen mung shanglawt la na nga kaw ta masat nhtu na" nga ga ngu nna tsun bawng la ai. Rai yang gaw le kaw gaw dai hku na sa tsun na hku di tawn rai yang gaw Sam ni gaw grai, Sam ni gaw nhkraw "Anhte gaw Myen mung e shanglawt jaw kau na English ni shanglawt jaw na nga jang gaw anhte Sam ni gaw Yudaya hte pawng mat na" grang taw nga. Rai she Jinghpaw la ni she "E nre lo ya anhte dai ngu na tsun na hku rai sai nanhte mung dan ngu tsun ga" ngu "Jinghpaw hte Sam gaw shang lawt lu ai hpang shi ning nga hte pru na" ngu ai anhte matsing galaw ai. Shanhte Myen du ni ta masat htu kau ai ta masat htu rai na dai hku na shanglawt sa la ai. Rai yang gaw dai hpang gaw shi ning du wa ai shaloi gaw ngai mung ndai mung masa kaw i lawm ai me ko-sa-lay galaw hpa galaw rai na apa lawm nga ai ngai laik anchye tim. Dan rai na lawm re shaloi matsat ning jahku ning du wa jang gaw anhte grai tsun sai gaw. "Dai mi na ga sadi hte maren anhte gaw ya kaga garan nna anhte Jinghpaw mung nga na nga sana ngu" yang "E ya may ya may" nga ai. Shing nga na wo de zawn zawn le de zawn zawn i shanhte gaw dai hku volley ball sha puk ai hku rai nga. E dai hku galaw galaw galaw rai nga yang gaw hpang e gaw U Nu wa dai shaloi gaw wungyi chyuk rai nga U Nu wa "E ndai gaw mi anhte e ningbaw ningla tai ai du tai ai ni ndai hpe anhte ta masat htu nna jaw na mai ai ngu kau ai ga re anhte ga teng ra ai anhte ni masu ai ni ntai na matu gaw jaw ga mi raitim ndai awm dawm ahkang hku nre sha federal hku na jaw ga" nga hku jahkrum ma ai da. E dai ni jahkrum rai na she federal jaw na hku dai hku jahkrum taw nga yang shanhte hkrai shanhte jahkrum taw le i Myen du ni e dai rai taw nga yang she ndai Ne Win wa she "E ndai Myen mung yawng hpya galau kau maw manu ai lo"ngu na she arr nar zing (coup) kau sai gaw. Hkying mi jahku tsa kru shi lahkawng ning March shata praw lahkawng ya shani arr nar zing kau sai. E dai kaw na gaw dai bungli dai ni yawng mat mat sa. Hpang e shanhte Socialist mungdan gaw de saga nga na gaw de sa. E dai aten hta shanglawt ni bai tsun wa ai shaloi dai shaloi hpabaw tsun wa ai i nga yang gaw nambat langai kaw gaw "E anhte socialist masa hte n htap htuk ai lo nhkrak ai hpa nmai jahkrup ai dai anhte njahkrup lu ai" nga na bai jahkring kau. Hpang kalang mi bai jahkrum ai shaloi gaw "Nbyin ai i dai gaw majoi shang lawt lu na matu maw ai she re anhte kaja wa myit lawm nna di ai nre" nga ai kaw htum mat nna hpang e rai jang gaw "Galoi mung njahkrum sai" nga mat ai rai ma ai Myen ni le. E dan nga nna ndai kaw na gaw amyu myu le i dan rai hpyen upade hte rai nga ai ndai socialist hte up hkang taw nga kanoi hkun ning hkawt rai wa jang gaw socialist nga tim mung shanhte Myen ni a socialist gaw grai ndai mung shawa masha ni grai jam jau wa ai. Grai jam jau wa ai hkauna htu ai ni mung hkauna htu tim shat nhkru ai i shanhte atsuya hpe law law bang ra ai le. Mam ni shanhte bang rai nna gaw manu gaw kachyi sha jaw ai lu. Shanhte gaw grai hpang jahtum du hkra rai yang dang mi hta jahku shi manga dai gaw tsaw htum rai sai shanhte jaw ai. Dai ram shanhte jaw ai raitim shinggan de gaw masum tsa rai mat sai mam dang mi. Rai jang gaw shanhte hpe gam bum jahkrat da ai eka mi kaw kade kade bang ra ai ngu tawn ai re. Dai gam bum dai dai nhpring jang gaw kaga kaw na mari bang ra ai re. Kaga kaw na masum tsa ya na shanhte kaw jahku shi manga hte wa dut e dai zawn re ai ni pru wa re shaloi gaw kaning rai wa ni nga yang she Mandalay kaw byin ai da Mandalay kaw asak sanit shi jan re dingla langai mi gaw grai sa tawng ban ai hku rai nga. "E ngai gaw nye hkauna gaw ngai mung nlu htu manang ni hpe she htu shangun ai re wa ya mam nnga mat sai re gaw nlu bang ai ya ngai gaw ndai hte she lu bang ai nga" ka-ang hkup ram i "Ndai hte hkap la ya mi" nga na grai tawng ban tim nlu, rai jang gawa dingla mung loi pawt pawt she nnga i. E dingla dai hpe adup dat ai da. Adup gyit di nna hkyuk ni bang rai. Hpang e gaw Yangon kaw bai dai nhtoi nau ndin ai kaw Yangon kaw mung dai dingla langai mi da dai mung dai hte maren. Dai wa hpe gaw mana maka nga di adup e rai jang she dai dingla lahkawng dai baw rai wa ai hpang shaning gaw atsuya ni mam nmari sai. E dan rai mat ai ya du hkra i atsuya ni mam nmari mat. . Language as given: Jinghpaw
Format:		Digitised: no Media: Audio
Identifier:		KK2-0265
Identifier (URI):		http://catalog.paradisec.org.au/repository/KK2/0265
Language:		Kachin
Language (ISO639):		kac
Rights:		Open (subject to agreeing to PDSC access conditions)
Subject:		Kachin language
Subject (ISO639):		kac
Subject (OLAC):		language_documentation
		text_and_corpus_linguistics
Table Of Contents (URI):		http://catalog.paradisec.org.au/repository/KK2/0265/KK2-0265-A.wav
		http://catalog.paradisec.org.au/repository/KK2/0265/KK2-0265-A.mp3
		http://catalog.paradisec.org.au/repository/KK2/0265/KK2-0265-A.eaf
Type (DCMI):		Sound
Type (OLAC):		primary_text
OLAC Info
Archive:		Pacific And Regional Archive for Digital Sources in Endangered Cultures (PARADISEC)
Description:		http://www.language-archives.org/archive/paradisec.org.au
GetRecord:		OAI-PMH request for OLAC format
GetRecord:		Pre-generated XML file
OAI Info
OaiIdentifier:		oai:paradisec.org.au:KK2-0265
DateStamp:		2021-08-04
GetRecord:		OAI-PMH request for simple DC format
Search Info
Citation:		Keita Kurabe (compiler); Keita Kurabe (depositor); Laja Zau Ra (speaker). 2019. Pacific And Regional Archive for Digital Sources in Endangered Cultures (PARADISEC).
Terms:		area_Asia country_MM dcmi_Sound iso639_kac olac_language_documentation olac_primary_text olac_text_and_corpus_linguistics
Inferred Metadata
Country:		Myanmar
Area:		Asia